Ząbkowanie - jakie są objawy, kiedy się zaczyna, jak ulżyć dziecku?

Ząbkowanie to naturalny etap dojrzewania dziecka. I choć bywa nieprzyjemne dla większości maluchów, nie da się niestety go uniknąć. Można natomiast wspomóc malucha w tym trudnym czasie – jak? Każdy z nas ma przynajmniej 28 zębów, choć oczywiście jako dorośli zdajemy sobie także sprawę z ósemek, które co jakiś czas dają o sobie znać. W przypadku dzieci sprawa jest nieco bardziej skomplikowana, bo zanim pojawią się zęby stałe, najpierw muszą wyrżnąć się mleczaki. Choć czas ten zarówno dla rodziców, jak i dla dzieci jest dość trudny, nie ma możliwości by go pominąć. Jak sobie radzić podczas ząbkowania i czy są sposoby, dzięki którym maluch przejdzie to nieco łagodniej?

Ząbkowanie u niemowląt – czego się spodziewać?

Są dzieci, które ząbkowanie przechodzą bardzo łagodnie – jest to jednak dość mała grupa. Niestety u większości maluchów pojawiają się objawy niepożądane, do których z pewnością można zaliczyć rozdrażnienie, które rozpoznamy po płaczu. Zdarza się, że w okresie ząbkowania pojawi się także gorączka, która nie jest wynikiem samego wyżynania się zębów, a drobnych infekcji, jakie zdarzają się w tym czasie.

Wreszcie – niektóre z maluchów zmagają się nawet z drobną wysypką. Rola rodzica w tym okresie jest dość prosta i oczywista – odpowiednia reakcja, która złagodzi ból i pozwoli przejść przez ten czas w miarę bezpiecznie. Ale żeby tak się stało, trzeba wiedzieć, kiedy to ząbkowanie się zaczyna i czym można się asekurować.

Kiedy zaczyna się ząbkowanie u niemowlaków?

Niektóre dzieci rodzą się już z pierwszymi ząbkami. Oznacza to, że nie ma jednego miesiąca, w którym pojawiają się zęby u niemowlaków. Czas ten jest różny i zależny od indywidualnego rozwoju malucha. Rodzic musi sam bacznie obserwować swoje dziecko i reagować doraźnie, gdy pojawią się pierwsze ząbki. Zalążki zębów mlecznych pojawiają się już w życiu płodowym, a dokładnie około 10 tygodnia ciąży. Cały proces wyrzynania zębów dzieli się zatem na 3 etapy:

·Przederupcyjny – czyli wewnątrzkostnym wzroście zęba;
·Erupcyjny – podczas którego dochodzi do przecięcia błony śluzowej;
·Poerupcyjny – podczas którego obecne są już zęby.

Jeśli zastanawiasz się, jak długo trwa ząbkowanie u niemowlaka i czy cały proces jest szybki, mamy niestety złą wiadomość. W terminologii medycznej za ząbkowanie uznaje się czas 7 dni, do których zalicza się 4 dni podczas których dochodzi do przecięcia błony śluzowej, oraz około 3 dni podczas których ząb jest już widoczny. Zęby u niemowlaków nie pojawiają się w tym samym czasie, a zatem ząbkowanie z przerwami może trwać nawet kilka lat, a dokładniej - 3. Pierwsze objawy ząbkowania obserwuje się około 3 miesiąca u większości dzieci, ale nie u wszystkich. Nie oznacza to jednak, że już po pierwszym objawie u malucha pojawią się zęby – te są widoczne na ogół około 6 miesiąca życia.

W jakiej kolejności pojawiają się zęby u niemowlaka?

Rodzice uwielbiają porównywać swoje dzieci z innymi, sprawdzają medyczne tabele, by wiedzieć, czy ich pociecha mieści się w normie. W przypadku ząbkowania, oczywiście istnieją normy, które zostały stworzone na podstawie faz rozwojowych sporej grupy niemowlaków, nie oznacza to jednak, że odstępstwa od tej normy są oznaką nieprawidłowego rozwoju. Najczęściej u niemowląt pojawiają się najpierw dolne jedynki, a tuż po nich górne jedynki. Nie jest jednak powiedziane, że ta kolejność dotyczy wszystkich dzieci. Istnieje kalendarz ząbkowania, który może być odpowiedzią na wątpliwości rodziców:

·6-8 miesiąc – dolne siekacze (jedynki);
·8-12 miesiąc – górne siekacze (jedynki);
·9-13 miesiąc – górne drugie siekacze (dwójki);
·10-16 miesiąc – dolne drugie siekacze (dwójki);
·13-19 miesiąc – górne pierwsze trzonowce;
·14-18 miesiąc – dolne pierwsze trzonowce;
·17-23 miesiąc – dolne kły;
·6-22 miesiąc – górne kły;
·23-31 miesiąc – dolne drugie trzonowce;
·25-33 miesiąc – górne drugie trzonowce.

Czy katar może być objawem ząbkowania? Jakie dolegliwości towarzyszą ząbkowaniu

Ząbkowanie to dla dziecka bardzo trudny czas, któremu oprócz bólu wynikającego z wyżynających się ząbków, mogą towarzyszyć także inne, niezbyt przyjemne dolegliwości. Zaczynają się pojawiać około 2 miesięcy przed pojawieniem się pierwszego zęba i mogą trwać do trzeciego roku życia, czyli do czasu wyrżnięcia wszystkich zębów. Najpowszechniejszym objawem jest stan podgorączkowy.

Warto jednak mieć na uwadze, że temperatura ciała dziecka nie powinna przekroczyć 38 stopni Celsjusza – jeśli tak się wstanie wskazana jest wizyta u pediatry. Gorączka jest najczęściej objawem infekcji – niektóre są po prostu bardzo delikatne, inne mogą być poważniejsze. Spowodowane są wzmożonym wkładaniem do buzi rączek czy zabawek, które pomagają maluchowi przetrwać trudny i bolesny proces ząbkowania.

Jak rozpoznać ząbkowanie? To bardzo proste, bowiem do charakterystycznych objawów zalicza się także obfite ślinienie, opuchnięcie dziąseł, brak apetytu a nawet biegunka. Dodatkowo rodzic zauważa, że dziecko wkłada do buzi i gryzie dosłownie wszystko! Dolegliwości, jakie maluch odczuwa podczas ząbkowania sprawiają, że jest bardziej rozdrażniony, częściej płacze, marudzi i ma problemy ze snem.

Dodatkowo może pojawić się delikatny katar czy kaszel – w obu przypadkach wskazana jest jak najszybsza wizyta u lekarza.

Jak pomóc dziecku w trakcie ząbkowania? Higiena jamy ustnej

Ząbkowanie to trudny czas dla całej rodziny – nie tylko dziecko odczuwa dyskomfort, ale również rodzice. Na tym etapie rozwoju bardzo ważne jest wsparcie od opiekunów, ale też odpowiednia opieka, do której z pewnością zalicza się higienę jamy ustnej. Mycie zębów zalecane jest także u dzieci, które nie mają jeszcze pierwszych zębów. Wprowadzenie tego rytuału do codziennej kąpieli oswaja malucha ze szczoteczką oraz uczy higieny jamy ustnej.

Dla niemowlaków w trakcie ząbkowania to także ogromna ulga. Warto jednak dobrać szczoteczkę odpowiednio do wieku. Nakładki silikonowe na palec z pewnością będą przydatnym narzędziem do nauki mycia zębów dla najmłodszych. Aby zachęcić je do czynności dobrze jest sięgnąć po bajki, dlatego też zestaw The Brushies razem z książeczką nie tylko umili ten czas, ale również sprawi przyjemność maluchom.

THE BRUSHIES Szczoteczka Różowinka z książeczką

Sprawdź: THE BRUSHIES Szczoteczka Różowinka z książeczką

Podczas ząbkowania warto mieć na podorędziu także zestaw treningowy – maluch będzie mógł sięgać po niego gdy będzie tego potrzebować. Szczoteczka treningowa Biedronka od Mombella nie tylko przypomina uroczą zabawkę, ale jest także dostosowana do dziecięcych rączek, co zdecydowanie ułatwia korzystanie z niej także podczas zabawy.

Mombella - Szczoteczka Treningowa - Biedronka Dori 3-8 Miesięcy

Sprawdź: Mombella - Szczoteczka Treningowa - Biedronka Dori 3-8 Miesięcy

Domowe sposoby na ząbkowanie

W tak trudnym czasie, jakim jest ząbkowanie, warto także sięgnąć po sprawdzone, domowe sposoby, które złagodzą ból. Przede wszystkim to zmiana diety, szczególnie jeśli maluch już je samodzielnie. W tym czasie warto jest wprowadzić jak najwięcej produktów płynnych, jak zupy, ale jednocześnie nie powinny być one zbyt gorące. Znakomitym wsparciem w ząbkowaniu są także kawałki marchewki oraz jabłka, dzięki którym maluchy mogą masować swoje dziąsła. Rodzic powinien uważnie obserwować swoje dziecko – to nie jest dobry czas na zmuszanie malucha do jedzenia!

Choć dla wielu osób wprowadzanie słodyczy do diety niemowlaka może wydawać się dość kontrowersyjne, to w trakcie ząbkowania mogą one być bardzo pomocne. Oczywiście ważny jest umiar i dobry wybór. Na etapie ząbkowania pomocne są lody śmietankowe, ale może to być także mrożone mleko lub koktajl owocowy, który dzięki właściwościom chłodzącym nieco złagodzi opuchliznę dziąseł. W lecie można podać maluchowi także zmrożonego arbuza czy truskawki.

Apteczka na ząbkowanie

Domowe sposoby nie zawsze są skuteczne. W takim wypadku warto sięgnąć po produkty z apteki, ale uwaga – tylko po konsultacji z lekarzem. W przypadku bardzo silnego bólu, który utrudnia jedzenie oraz prowadzi do bezsenności, maluchowi można podać lek przeciwbólowy – to najczęściej paracetamol stosowany podczas gorączki. W sprzedaży dostępne są również ziołowe maści, które zmniejszają opuchliznę dziąseł.

Są one bezpieczne dla dziecka, ale ich dawkowanie wymaga konsultacji z lekarzem, szczególnie że w przypadku przedawkowania niektórych składników może to prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Zabawki przy ząbkowaniu

W trakcie ząbkowania rodzice mogą zauważyć wzmożone zainteresowanie wkładaniem wszystkiego do buzi. To naturalna rzecz, bowiem w ten sposób maluch próbuje złagodzić świąd dziąseł. Nie bez powodu jest to najlepszy czas na wprowadzenie do dziecięcych akcesoriów gryzaków. Gryzaki mogą przybierać różne formy – część z nich wykonana jest z drewna, część z silikonu, a dodatkowo posiada zbiorniczki z wodą, dzięki czemu można przetrzymać je w zamrażarce i podać maluchowi na przykład przed snem.

Wiele gryzaków pełni także formę kubeczków, które ułatwiają karmienie w tym trudnym czasie. Warto posiadać kilka gryzaków – dzięki temu maluch będzie mógł rozwijać swoje umiejętności, do jakich należy motoryka mała, poznawać świat kolorów i kształtów, jak i po prostu przytulić się do ulubionego misia, gdy ból wynikający z wyrastania zębów będzie naprawdę ogromny. Wśród gryzaków, które zasługują na uwagę, z pewnością jest Gryzak Musghroom od Mombella. Jest stworzony z myślą o niemowlakach, które z powodu wyżynania zębów mają problem z przyjmowaniem pokarmów.

Mombella Gryzak Mushroom Pink

Sprawdź: Mombella Gryzak Mushroom Pink

Gryzaczek Żyrafa jest natomiast wykonany z naturalnych materiałów. Maluch bez problemu uchwyci go swoimi rączkami i wymasuje swędzące dziąsła wybraną przez siebie końcówką – z większymi lub mniejszymi wypustkami.

Gryzaczek Zyrafa Sophie So’Pure, Vulli

Sprawdź: Gryzaczek Zyrafa Sophie So’Pure, Vulli

Wiewiórka od Mombella to kolejny silikonowy gryzak, który dzięki różnym fakturom odpowiada na potrzeby wielu maluchów. Dziąsła można drapać, jak i masować, a w czasie gdy ból zębów mija, gryzak może stać się znakomitą zabawką sensoryczną.

Mombella - Gryzak Dla Dziecka Zabawka - Wiewiórka Czerwona

Sprawdź: Mombella - Gryzak Dla Dziecka Zabawka - Wiewiórka Czerwona

Geometryczne Gryzaki dla dziecka, także od Mombella sprzyjają nauce kształtów i kolorów. Zestaw trzech gryzaków można mieć zawsze pod ręką i w przypadku gdy jeden upadnie, lub po prostu zostanie rzucony w kąt, na podorędziu zawsze pozostają jeszcze dwa! Docenią to wszystkie mamy na spacerach i zakupach!

Mombella Gryzaki dla dziecka Geometryczne Zwierzątka

Sprawdź: Mombella Gryzaki dla dziecka Geometryczne Zwierzątka

Dla najmłodszych, najlepsze są gryzaki drewniane – są sprawdzone przez pokolenia! Silly Sloth dodatkowo zachęca do chwytania dzięki swoim uroczym uszkom, które przypominają króliczą twarz.

Silly Sloth gryzak

Sprawdź: Silly Sloth gryzak

Ząbkowanie to niezwykle trudny czas dla wszystkich domowników. Choć jest to naturalny etap, maluch czuje ogromny dyskomfort związany z wyżynaniem się pierwszych ząbków. Mimo, że bardzo byśmy chcieli – nie możemy przeskoczyć tego etapu. Możemy natomiast wspomóc malucha zapewniając mu odpowiednie zabawki i pomagając w zachowaniu prawidłowej higieny.